ลำดับชั้นของผลบุญที่เกิดจากการทำทาน

เรื่องของการทำทาน จะได้บุญมากหรือน้อยที่ขึ้นกับเนื้อนาบุญหรือ
ผู้รับนั้นพระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้อย่างชัดเจนว่ามีลำดับขั้น ดังนี้
1. ทำทานแก่ สัตว์เดรัจฉาน แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าให้ทานดังกล่าวแก่มนุษย์ที่ไม่มีศีลธรรม แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
2. ทำทานแก่ มนุษย์ที่ไม่มีศีลธรรม แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าให้ทานดังกล่าวแก่ผู้ที่มีศีล 5 แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
3. ทำทานแก่ ผู้ที่มีศีล 5 แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าให้ทานดังกล่าวแก่ผู้ที่มีศีล 10 คือสามเณร แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
4. ถวายทานแก่ สามเณรซึ่งมีศีล 10 แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายทานดังกล่าวแก่พระสมมติสงฆ์ซึ่งมีปาติโมกข์สังวร 227 ข้อ แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม (สมมติสงฆ์หมายถึง พระสงฆ์ที่ยังไม่บรรลุธรรมและถือศีล 227 ข้อ)
5. ถวายทานแก่ พระสมมติสงฆ์ แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายทานดังกล่าวแก่พระโสดาบัน แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
6. ถวายทานแก่ พระโสดาบัน แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายทานดังกล่าวแก่พระสกิทาคามี แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
7. ถวายทานแก่ พระสกิทาคามี แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายทานดังกล่าวแก่พระอนาคามี แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
8. ถวายทานแก่ พระอนาคามี แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายทานดังกล่าวแก่พระอรหันต์ แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
9. ถวายทานแก่ พระอรหันต์ แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายทานดังกล่าวแก่พระปัจเจกพระพุทธเจ้า แม้เพียงครั้งเดียว ก็ตาม
10. ถวายทานแก่ พระปัจเจกพระพุทธเจ้า แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายทานดังกล่าวแก่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
11. ถวายทานแก่ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายสังฆทานที่มีองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นประธาน แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม
12. ถวาย สังฆทานที่มีองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นประธาน แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าถวายวิหารทาน แม้เพียงครั้งเดียวก็ตาม (วิหารทาน ได้แก่ การสร้างหรือร่วมสร้างโบสถ์ วิหาร ศาลาการเปรียญ ศาลาโรงธรรม ศาลาท่าน้ำ ศาลาที่พักอาศัย
คนเดินทางอันเป็นสาธารณประโยชน์ รวมถึงโรงพยาบาล โรงเรียน บ่อน้ำ แท็งก์น้ำ สุสาน เมรุเผาศพ)
13. ถวาย วิหารทาน แม้จะมากถึง 100 ครั้ง (100 หลัง) ก็ได้บุญน้อยกว่าการให้ธรรมทาน แม้จะให้เพียงครั้งเดียวก็ตาม (ธรรมทาน ได้แก่ การเทศน์ การสอนธรรมะแก่ผู้อื่น ชักจูงผู้คนให้เข้าปฏิบัติธรรม การพิมพ์หนังสือธรรมะแจก)
14. การให้ ธรรมทาน แม้จะมากถึง 100 ครั้ง ก็ได้บุญน้อยกว่าการให้ “ อภัยทาน ” แม้จะให้เพียงครั้งเดียวก็ตาม (การให้อภัยทานคือ การไม่ผูกโกรธ ไม่อาฆาตจองเวร ไม่พยาบาท คิดร้าย)
อย่างไรก็ตาม การให้อภัยทาน แม้จะได้ผลบุญมากกว่าการให้ทานอื่นๆ ก็ตาม แต่ผลของบุญก็ยังต่ำกว่า ฝ่ายศีลและภาวนา